Welke witte en/of zwarte zwanen gaan we zien in 2024? Ze kunnen komen van optreden en acties van individuen, groepen of overheden, van verkiezingen, van innovaties, van technologische doorbraken, van tipping points in klimaat en natuur en vanuit andere hoeken. Ze gaan de richting bepalen op vele gebieden.
Algemeen: gaan we door met wij-zij polarisatie, zondebok- en vijanddenken, demoniseren e.d. of komen we echt in gesprek en ontstaat een nieuw bindend verhaal?
bestuur
Binnenlands bestuur: maakt het overheidsapparaat de draai naar versimpeling en betrouwbaarheid naar burgers of blijft het gevangen in korte termijn technocratische oplossingsmethoden, probleem voor probleem zonder integrale visie en doordenking lange termijn consequenties?
Buitenland: gaan autocratische leiders en regiems, al dan niet via verkiezingen, de democratieën overnemen of domineren, en gaan de oorlogen en risicogebieden zoals Oekraïne, Midden Oosten, Korea, Taiwan verder ontsporen of keert het geopolitieke tij en vinden we vreedzame co-existentie?
Justitie en Veiligheid: komen liberale rechten van minderheden verder onder druk of niet, gaat zware misdaad democratisch bestuur verder uithollen of houdt het recht stand?
profit
Financiën: komt er schuldenimplosie, valutaoorlog en stort financieel systeem in of kan rust en stabiliteit bewaard blijven op weg naar een andere financiële orde?
Economie: gaat transitie m.b.t. energie, circulariteit en grondstoffen versnellen of blijft het te traag?
Sociale zaken: gaan de inkomens en vermogensverschillen verder toenemen of komt er uitweg naar bredere bestaanszekerheid en welvaartsverdeling?
people
Onderwijs en wetenschappen: kan kwaliteit onderwijs weer gaan verbeteren of blijft het afkalven?
Gezondheidszorg: vinden we draai in benadering van gezondheid en gezondheidszorg of wordt het bodemloze put met blijvende tekorten?
Kunst en Cultuur: gaan we waarde, kracht en betekenis van kunst en cultuur meer ruimte geven of gaan we verdere afbraak zien?
planet
Defensie en grenzen: kunnen we veiligheid van woon en leefgebieden (ook digitaal) waar ook ter wereld waarborgen en defensiecapaciteit herstellen of blijven we kwetsbaar?
Wonen en infrastructuur: kunnen we tekorten en achterstand wegwerken o.b.v. lange termijn ruimtelijke orde visie of blijven we hangen in korte termijn ad hoc beleid die geen resultaat oplevert?
Natuur, milieu en voedsel: pakken we door met aanpak van klimaat, biodiversiteit en voedselveiligheid of modderen we door zonder echte keuzes te maken?
Het pad der ervaring ligt nergens vast, noch voor individu noch voor maatschappij. Het loopt niet automatisch goed af. Dus de uitkomst wordt niet bepaald door natuurwetten, het universum of voorzienigheid of wat dan ook, slechts de keuzes die elk individu maakt zal de richting bepalen.
Voor ieder beste wensen en veel wijsheid en kracht in 2024.
