Anders, het moet dus anders.
Anders, het moet dus anders. Het kan je niet ontgaan: de stapeling aan crisissen en vele gevoelens van onvrede. Maar ook de golf aan veranderingen als gevolg van de technologie en innovaties.
Het kan ook anders en het gaat ook anders of we het nu willen of niet. Alleen laten we het gebeuren en lopen we van crisis naar crisis en hopen we dat in het krachtenspel van een crisis de goede stappen worden genomen of zetten we stabiele en consistente koers uit maar die wel meebeweegt met nieuwe inzichten en omstandigheden. Een koers die zich vooral richt op waardes en doelstellingen en niet gehecht is aan specifieke oplossingen. Oplossingen komen en gaan en blijken soms net weer iets anders te werken dan gehoopt of verwacht of de omstandigheden zijn weer gewijzigd.
En ook gaat het om fundamentele veranderingen, want bijsturen, bijstellen of hervormen is niet genoeg. Het bestaand fundament is kapot, dus herontwerp, kanteling of omwenteling is nodig.
Grote veranderingen in de geschiedenis kwamen altijd van onderop en dat zal nu ook weer gebeuren en is al zichtbaar in de vele burgerinitiatieven. Maar liever geen gewelddadige omwenteling en niet met disruptieve chaos, dan ligt kaping door enkelingen van de verandering en zijn voordelen (met name macht en rijkdom) weer op de loer. Beter is loskomen van huidige structuren van onderop.
Hiervoor is ook nodig dat de polarisatie wordt omgekeerd. Deze polarisatie heeft bij alle stromingen zelfde ondergrond in het besef dat het fundamenteel anders moet dan nu en dat besef geeft ook angst voor de onbekende toekomst. Ook hier moeten we niet direct gevecht aangaan over oplossingen, maar eerst de angst bij ander herkennen en erkennen. Deze angst zit vaak verstopt achter de woede en frustratie die wordt getoond.
Om deze veranderingen mogelijk te maken is het effectiever als partijen en stromingen niet elkaar doodgooien met eigen lijstjes van oplossingen, maar samen doelstellingdromen smeden waarin droom van iedere stroming in terugkomt en pas daarna gezamenlijk naar palet van oplossingen wordt gezocht. Ik wil als kiezer niet stemmen op programmalijstjes met allerlei prachtige oplossingsvoorstellen, waarvan ik weet dat die binnen korte tijd alweer achterhaald zijn door veranderde omstandigheden of nieuwe inzichten.
Beter is een politiek te voeren waarbij niemand wordt uitgesloten op voorhand, maar ook niet alles accepteren, dus wel voorwaarden stellen op uitgangspunten m.b.t. waarden en filosofie waarop maatschappij kan gedijen. En voorkomt dat we weer naar andere extreem doorschieten.
En besef van complexiteit en dus noodzaak holistische en integrale oplossingen.
Veranderen moet op alle terreinen: bestuur, welvaart(profit), welzijn(people) en welstand(planet) en alles gebaseerd op gedeelde visie, filosofie en waarden. Op alle terreinen is er nu onbalans.
En werk aan plan voor de komende 30 jaar en niet de komende 4 jaar.
Centraal thema moet zijn: onze manier van leven heeft alle problemen veroorzaakt dus voor het oplossen of herstel is andere manier van leven op alle terreinen nodig.